Bądź Filozofem !
podsumowanie
W części filozoficznej projektu chcieliśmy sprawdzić, czy filozofia, jedna z najstarszych nauk, nadal jest aktualna, czy niesie ze sobą uniwersalne prawdy, czy może być pomocna w rozwiązywaniu problemów i pokonywaniu wyzwań stawianych nam przez życie w XXI wieku.
Jako pretekst do dyskusji użyliśmy stwierdzenia Sokratesa, że „życie niezbadane nie jest warte życia”. W trakcie ewaluacji projektu, rozwinęliśmy dyskusję filozoficzną o kilka dodatkowych zagadnień wskazujących na wolność, wierność sobie czy też wewnętrzne piękno.
Kierując swój projekt do dwóch z grup wykluczonych i poddawanych ostracyzmowi przez społeczeństwo, czyli tęczowych rodzin, będących składową środowiska LGBTQIA oraz osób niepełnosprawnych i ich rodzin, chcieliśmy wykazać, jak wiele te środowiska wnoszą do życia swoich bliskich i jakim wspaniałym przykładem mogą być dla innych, gdyż nie mieliśmy wątpliwości, że nawet, jak sobie z tego nie zdają sprawy, filozofia w ich życiu jest obecna a proces badania tego życia według wizji, jaką przedstawił Sokrates, jest czymś, co stale towarzyszy ich drodze przez życie.
Okazało się, że jednak środowisko tęczowych rodzin czuje się na tyle zagrożone, że mieliśmy problem z pozyskaniem ich do udziału w projekcie. Jednak do pewnego stopnia cel ten udało się osiągnąć. Żeby poszerzyć sferę badawczą, rozszerzyliśmy w trakcie ewaluacji projektu odbiorców o inne grupy wchodzące w skład środowiska LGBTQIA. Pomocne tutaj okazało się to, że samo środowisko tęczowych rodzin jest podzielone w zakresie terminologii. Dla jednych tylko para homoseksualna wychowująca lub planująca wychowywać dziecko jest tęczową rodziną. Dla innych para, która pozostaje w związku, a nie mająca ani nie planująca mieć dzieci, tez taką rodzinę tworzy. Poza tym, pisząca te podsumowanie Anna Maria, będąca trans-kobietą, wskazała na fakt, często pomijany w środowisku tęczowych rodzin, że rodziny, które mają w swoim składzie osobę transpłciową też tworzą tęczowe rodziny. Takie rozszerzone podejście pozwoliło nam uzyskać bogatszy materiał badawczy pokazujący o wiele szersze spektrum problemów, niż planowaliśmy w pierwotnych założeniach naszego projektu.
W ramach realizacji projektu, przeprowadzony został między innymi warsztat, który w pierwszej części poświęcony był właśnie zagadnieniom filozoficznym. Wspomniane wyżej problemy spowodowały, że wzięła w nim udział grupa osób inna, niż wstępnie planowana. Jednak pozwoliła przedyskutować przygotowane zagadnienia.
Reasumując, wszyscy uczestnicy projektu, czy to w trakcie warsztatu, czy to spotkań, czy wreszcie osoby, które wypełniły ankiety lub zgodziły się odpowiedzieć na pytania zawarte w ankiecie w rozmowie osobistej, potwierdzili, że teza, jaką postawiliśmy na początku, jest zgodna z prawdą. Nawet, jak nie zdawali sobie sprawy, że wykazują podejście filozoficzne, to uświadomienie sobie tego faktu przyjmowali ze spokojem, a niekiedy z uznaniem.
Osoby, które w jakikolwiek sposób są wykluczone poza nawias społeczeństwa, a tak niestety jest w przypadku obu grup, które stały się tematem tego projektu, co zresztą same często podkreślały, nie uważają, że zostały zmuszone do „badania życia”, wręcz przeciwnie, uważają to za coś naturalnego i bardzo przydatnego. Konieczność akceptacji nowej rzeczywistości to było dla nich wyzwanie, ale nie odwrócili się od niego, nie uciekli, tylko podjęli wyzwanie. I praktycznie, w mniejszym lub większym stopniu, odnieśli sukces. Ale także nauczyli się bardzo dużej odpowiedzialności, co pozwala im o wiele pewniej kroczyć przez życie, gdyż zdają sobie cały czas sprawę z zagrożeń, jakie na każdym kroku na nich czekają. Praktycznie cały czas badają, analizują i co znamienne, nawet, gdy w ankietach niektórzy badani odcinali się od filozofii, to wskazywali na postawy czy myśli filozoficzne, które w swoim życiu stosują.
Jesteśmy przekonani, że uczestnicy naszego projektu inaczej patrzą obecnie na filozofię, i jeżeli nadal niektórzy z nich uważają, że podejście filozoficzne jest przereklamowane, dostrzegają, że jednak ta najstarsza z nauk jest nadal aktualna w obecnym, bardzo zmaterializowanym, świecie.
Znamienne jest, że wielu z nich wie, co znaczy słowo filozofia. Umiłowanie mądrości jest czymś, co osoby poddane badaniu uważają mimo wszystkich obiekcji, jakie się pojawiły, za coś cennego.
tekst Anna Maria Szymkowiak
Pozbądź się stresu !
podsumowanie
W części psychologicznej chcieliśmy pokazać, na ile badanie swojego życia, które stawia konkretne wyzwania, okazuje się stresogenem i jaki wpływ stres ma na życie osób, do których kierowaliśmy nasz projekt, oraz, jakich sposobów wykorzystują do walki ze stresem, a także, czy możemy zaproponować nie znane badanym sposoby walki ze stresem. Liczyliśmy też na to, że uda nam się pokazać nowe i pełniejsze podejście do tych sposobów, które są stosowane przez badanych, by wskazać możliwości pełniejszego wykorzystania tych metod.
Niewątpliwie ciekawym zjawiskiem było to, że problemy, jakie spotkały nas samych podczas realizacji projektu, spowodowały wystąpienie sporego stresu. Pisząca te słowa przeżyła kilka bardzo trudnych sytuacji, które spowodowały bardzo silny stan emocjonalno-depresyjny. Przez kilka dni nie mogła wyjść z tego stanu i nie pomagały żadne znane sposoby. Dopiero czas w połączeniu z alternatywnym rozwiązaniem, które pozwoliło uwolnić się od zależności, która utrzymywała ciągle stan napięcia, pozwoliło wytłumić stres, jednak przez długi czas było to stopniowe tłumienie, które praktycznie dopiero po długim czasie osiągnęło stan praktycznie niezauważalnego stresu. Było to niewątpliwie niezamierzone, ale bardzo cenne doświadczenie, które pozwoliło na sobie samym przećwiczyć w praktyce różne sposoby walki ze stresem, pokazując jednocześnie, jak trudny jest to proces w odniesieniu do silnych emocji towarzyszących silnemu stresowi. Zaowocowało to tym, że prowadząc warsztat w jego części psychologicznej, omawiając sposoby walki ze stresem, mogłam korzystać z praktycznie cały czas testowanymi sposobami walki z nim. Analiza uzyskanych informacji wskazuje, że stres, tak, jak oczekiwaliśmy, jest obecny w życiu przedstawicieli środowisk przez nas badanych. Stresogenami są zarówno sytuacje, jakie wymusza na nich życie, jak i obiektywne utrudnienia, z jakimi się spotykają. Jednym z najważniejszych momentów, gdy dochodzi do pewnego przełomu, jest pogodzenie się ze zmianami, jakie niesie ze sobą nasza nowa rzeczywistość (czy to dotycząca orientacji seksualnej czy uświadomienia sobie, jakie ograniczenia niesie niepełnosprawność, jaka stała się udziałem badanych lub osób będących pod ich opieką). W środowisku LGBTQIA wskazuje się na możliwość utraty pracy, a co za tym idzie podstaw egzystencji, jako jedne z największych stresorów. Poza tym, sytuacja w domach rodzinnych, w szkole dzieci, w pracy, w otoczeniu (sąsiedzi). Znamienne tutaj jest porównanie wyników badan przeprowadzonych w USA, Niemczech i w Polsce. Mogłoby się wydawać, że sytuacja będzie diametralnie różna, tymczasem okazuje się, że obawy, a co za tym idzie stresogeny są bardzo podobne i bazują na podobnych sytuacjach (dom, rodzina, praca, szkoła...). Przypuszczamy, że taka obserwacja może być pomocna w dalszym podejmowaniu wyzwań, gdyż zostaje wzbogacona o świadomość, że gdzie indziej wcale nie jest łatwiej. Że przeprowadzka do innego kraju wcale nie musi oznaczać skutecznego rozwiązania problemu. Że także tam spotkać się można z identycznymi problemami. Jest to o tyle ważne spostrzeżenie, gdyż często słyszy się stwierdzenia, jak już tutaj nie dam rady, to wyjadę, tam będzie lepiej, łatwiej.
Projekt pokazał też inną ważną rzecz. Osoby, które podjęły trudne wyzwania, jakie przed nimi stanęły, doskonale korzystają z wszelkich dostępnych metod walki ze stresem, często wprowadzając bardzo proste, ale jednocześnie bardzo uniwersalne i skuteczne sposoby. Jednocześnie bardzo chętnie pogłębiały swoją wiedzę i dyskutowały o swoich doświadczeniach w tym zakresie, dzieląc się nimi z innymi. Nawet uważając, że nie doświadczając stresu (Karina) pokazują jednocześnie bardzo dobry sposób walki z czymś, czego ich zdaniem nie doświadczają. Takie silne wyparcie, niedopuszczenie, osiągnięte wskutek uzyskania bardzo silnej osobowości na drodze pokonywania bardzo dużych wyzwań, tak naprawdę pokazują bardzo skuteczną metodę na stres. Oswojenie go i wyparcie ze świadomości. Ten sposób jest niewątpliwie bardzo trudny i dostępny zapewne dla nielicznych osób. Ale jest możliwy do osiągnięcia, więc warto przynajmniej spróbować pójść tą drogą.
Tekst Anna Maria Szymkowiak
Pozbądź się stresu !
podsumowanie
W części psychologicznej chcieliśmy pokazać, na ile badanie swojego życia, które stawia konkretne wyzwania, okazuje się stresogenem i jaki wpływ stres ma na życie osób, do których kierowaliśmy nasz projekt, oraz, jakich sposobów wykorzystują do walki ze stresem, a także, czy możemy zaproponować nie znane badanym sposoby walki ze stresem. Liczyliśmy też na to, że uda nam się pokazać nowe i pełniejsze podejście do tych sposobów, które są stosowane przez badanych, by wskazać możliwości pełniejszego wykorzystania tych metod.
Niewątpliwie ciekawym zjawiskiem było to, że problemy, jakie spotkały nas samych podczas realizacji projektu, spowodowały wystąpienie sporego stresu. Pisząca te słowa przeżyła kilka bardzo trudnych sytuacji, które spowodowały bardzo silny stan emocjonalno-depresyjny. Przez kilka dni nie mogła wyjść z tego stanu i nie pomagały żadne znane sposoby. Dopiero czas w połączeniu z alternatywnym rozwiązaniem, które pozwoliło uwolnić się od zależności, która utrzymywała ciągle stan napięcia, pozwoliło wytłumić stres, jednak przez długi czas było to stopniowe tłumienie, które praktycznie dopiero po długim czasie osiągnęło stan praktycznie niezauważalnego stresu. Było to niewątpliwie niezamierzone, ale bardzo cenne doświadczenie, które pozwoliło na sobie samym przećwiczyć w praktyce różne sposoby walki ze stresem, pokazując jednocześnie, jak trudny jest to proces w odniesieniu do silnych emocji towarzyszących silnemu stresowi. Zaowocowało to tym, że prowadząc warsztat w jego części psychologicznej, omawiając sposoby walki ze stresem, mogłam korzystać z praktycznie cały czas testowanymi sposobami walki z nim. Analiza uzyskanych informacji wskazuje, że stres, tak, jak oczekiwaliśmy, jest obecny w życiu przedstawicieli środowisk przez nas badanych. Stresogenami są zarówno sytuacje, jakie wymusza na nich życie, jak i obiektywne utrudnienia, z jakimi się spotykają. Jednym z najważniejszych momentów, gdy dochodzi do pewnego przełomu, jest pogodzenie się ze zmianami, jakie niesie ze sobą nasza nowa rzeczywistość (czy to dotycząca orientacji seksualnej czy uświadomienia sobie, jakie ograniczenia niesie niepełnosprawność, jaka stała się udziałem badanych lub osób będących pod ich opieką). W środowisku LGBTQIA wskazuje się na możliwość utraty pracy, a co za tym idzie podstaw egzystencji, jako jedne z największych stresorów. Poza tym, sytuacja w domach rodzinnych, w szkole dzieci, w pracy, w otoczeniu (sąsiedzi). Znamienne tutaj jest porównanie wyników badan przeprowadzonych w USA, Niemczech i w Polsce. Mogłoby się wydawać, że sytuacja będzie diametralnie różna, tymczasem okazuje się, że obawy, a co za tym idzie stresogeny są bardzo podobne i bazują na podobnych sytuacjach (dom, rodzina, praca, szkoła...). Przypuszczamy, że taka obserwacja może być pomocna w dalszym podejmowaniu wyzwań, gdyż zostaje wzbogacona o świadomość, że gdzie indziej wcale nie jest łatwiej. Że przeprowadzka do innego kraju wcale nie musi oznaczać skutecznego rozwiązania problemu. Że także tam spotkać się można z identycznymi problemami. Jest to o tyle ważne spostrzeżenie, gdyż często słyszy się stwierdzenia, jak już tutaj nie dam rady, to wyjadę, tam będzie lepiej, łatwiej.
Jest jednak bardzo ważna różnica. Polska na tle innych krajów ma bardzo ograniczone ustawowe prawa wpływające na bezpieczeństwo i swobodę wyboru drogi życiowej zwłaszcza w odniesieniu do środowiska LGBTQIA, co widać w analizie, jaką zrobiła jedna z nas mieszkająca w Niemczech, a która znajduje się pod tym tekstem.
Projekt pokazał też inną ważną rzecz. Osoby, które podjęły trudne wyzwania, jakie przed nimi stanęły, doskonale korzystają z wszelkich dostępnych metod walki ze stresem, często wprowadzając bardzo proste, ale jednocześnie bardzo uniwersalne i skuteczne sposoby. Jednocześnie bardzo chętnie pogłębiały swoją wiedzę i dyskutowały o swoich doświadczeniach w tym zakresie, dzieląc się nimi z innymi. Nawet uważając, że nie doświadczając stresu (Karina) pokazują jednocześnie bardzo dobry sposób walki z czymś, czego ich zdaniem nie doświadczają. Takie silne wyparcie, niedopuszczenie, osiągnięte wskutek uzyskania bardzo silnej osobowości na drodze pokonywania bardzo dużych wyzwań, tak naprawdę pokazują bardzo skuteczną metodę na stres. Oswojenie go i wyparcie ze świadomości. Ten sposób jest niewątpliwie bardzo trudny i dostępny zapewne dla nielicznych osób. Ale jest możliwy do osiągnięcia, więc warto przynajmniej spróbować pójść tą drogą.
Tekst Anna Maria Szymkowiak
Sytuacja środowisk LGBTQIA w Niemczech w porównaniu z Polską
Życie osób wykluczonych jest dodatkowo narażone na stres spowodowany brakiem akceptacji. Duże znaczenie ma środowisko które nas otacza, ale także sytuacja prawna i społeczna kraju w którym mieszkamy, wpływa na jego poziom. Ze względu na to, że mieszkam w Niemczech, postanowiłam trochę bliżej przyjrzeć się tej sytuacji tutaj.
Tak więc Niemcy są jednym z niewielu krajów, gdzie występuje bardzo wysoka tolerancja wobec osób ze środowiska LGBT na świecie. Homoseksualizm jest częścią niemieckiej kultury i według sondażu Pew Global Attiudes Projekt z 2002 r. aż 83% społeczeństwa go akceptuje. Jeśli chodzi o ochronę prawną przed dyskryminacją to w Niemczech występuje całkowity zakaz dyskryminacji osób homoseksualnych, poza tym osoby prześladowane w swoim kraju pod względem orientacji seksualnej mogą ubiegać się tu o azyl. Prawo to jest często w Niemczech wykorzystywane.
W 2001 r. w Niemczech zalegalizowano związki partnerskie tej samej płci a w 2006 r. Niemcy umożliwiły parom tej samej płci adopcję dzieci jednego z partnerów. Dla porównania w Polsce nie występują prawne przepisy chroniące osoby ze środowiska LGBT przed nienawiścią czy dyskryminacją (poza prawem zakazania dyskryminacji w miejscu pracy), nie istnieje także prawo które uznaje związki par homoseksualnych, czy możliwość adopcji.
Możemy więc przypuszczać, że osoby homo czy transseksualne są bardziej narażone na stres niż w przypadku osób mieszkających w Niemczech.
Życie w Niemczech osób ze środowiska LGBT wiąże się także z większą możliwością kontaktów z takimi samymi osobami, ze względu na to, że istnieje tutaj wiele miejsc np. kawiarni czy ogródków oznaczonych tęczową flagą stworzonych z myślą o nich.
Jeśli chodzi o złe do świadczenia związane z brakiem akceptacji jak pisze autor bloga ticotico.blox.pl, z reguły doświadczane są one od osób pochodzących z poza Niemiec.
Podsumowując, osoby wykluczone mogą być narażone na stres spowodowany brakiem akceptacji w każdym miejscu jakim żyją, ale biorąc pod uwagę sytuację prawną i społeczną, to zdecydowanie Niemcy wygrywają z Polską pod względem możliwości związanych z życiem społecznym.
Tekst Agata Zbęk